Aybek İsminin Anlamı ve Özellikleri - En Detaylı İnceleme

Aybek hakkında ek bilgi

• Muizzuddin El-Mansur Aybeg, (Arapça:Aybak) (tam künyesi:El-Malik El-Mu'izziddin Aybak El-Çavşangir El-Türkmeni El-Salihi (o. 1257, Kahire) Mısır Memlûk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk sultanı olan Kıpçak kökenli hükümdar. 1250 ve 1257 yılları arasında hüküm sürdü. Eyyubiler Sultanı Salih Eyyub politik durumunu kuvvetlendirmek için Doğu Anadolu, Kafkasya ve Kıpçak bölgelerinden toplanan genç kölelerden kurulan önemli bir ordu kurmuştu ve bu ordunun kışlası nedeniye bunlara Bahri Memlûkluları adı verilmişti. Aybeg Kıpçak Türk'ü asıllı olarak köle olarak Kahire'ye getirildi. Sultan Salih Eyyub tarafından köle olarak satın alındı. Bu nedenle Aybeg'in tam künyesinde "El-Salihi" ismi bulunmaktadır. Gayet yetenekliliği görülerek Bahri Memlûklular ordusunda kölemen memluklu asker olarak hızla ilerledikten sonra serbestisi verilip ve Emir ünvanı aldı. Emir Aybak Sultan Salih Yusuf'un sarayında hizmet görmeye başladı ve bu görevde iken Emir "Aybeg El-Türkmeni" olarak isimlendirilmekte idi. Aybeg Memlûklu sultanlik sarayında önemli idareci olarak "Çeşnigar" (Sultan'ın yemek ve içeceğinin içinde zehir olmaması için tatma) görevinde bulundu ve saray bürokrasisinde "Havanca" adı verilen "Sultan Muhasebeciliği" de yaptı. Kasım 1249'da Yedinci Haçlı Seferi'ni organize eden Fransa Kralı IX. Louis Eyyubiler hükümdarı olan Salih Eyyub'un hiç beklemediği şekilde emrindeki Haçlı ordusunu gemileri ile, beklenildiği gibi Filistin'de Akka'ya değil de, Mısır'a karaya çıkarttı. Mısır ordusu Kahire'den Memlûklu emirler komutası altında Mansure'ye geçtiler. Beşinci Haçlı Seferi'nde uzun zaman direnen Dimyat kalesi hemen Haçlılar eline geçti. Buradan Haçlılar da Mansure önlerine yürüdüler. Nil Nehri'nin mevsimlik yükselmesi dolayısıyla kale önündeki "Bahr-El-Saghir" adı verilen verilen kanal yükselmişti. Haçlılar kale önünde bu kanal ötesinde ordugahlarını kurdular. Sular çekilinceye kadar 6 ay Haçlılar ordusu bu kale önünde kaldılar. Haçlılarla yapılan ufak çatışmalrda eksiklikleri görülen Eyyubiler Mısır ordusu Memlûklu emir komutanları tarafından, özellikle Mansure'de daha düzene koyuldu. Mısır ordusundaki Memlûklu emirler, basta Emir Fahrettin Yusuf olmak üzere, Haçlılar ordusuna karşı Mısır ordusunun direnişini organize ettiler. Suriye'den Kahire'ye gelen Eyyubiler Sultanı Salih Eyyub veremden hasta idi ve ama Mansure önüne bir sedye ile götürülmeyi emretti. Burada iken bacağında çıkan bir abse için ameliyat yapıldıktan hemen sonra öldü. Sultanın oğlu ve varisi olan Muazzam Turanşah Elcezire emiri olarak Hasankeyf'te idi ama Farisseddin Aktay adlı Memlûklu emiri gönderilip Mısır'a çağrıldı ve hemen yola çıktı. Mısır ordusunun moralinin bozulmaması için Mansure'deki ordunun Memlûklu komutanlarının tavsiyesi ile Sultan Salih Eyyub'un ölümü gizlendi. Salih Eyyub'un favorisi Türk asıllı cariye olan Şecer-üd-Dürr efektif olarak sultanlık görevlerini görmeye başladı. Ona bu görevde destek sağlayanlar başında Memlûklu emiri Aybeg, Emir Fahreddin Yusuf ve Emir Baybars Bundukdarî bulunmaktaydı.